Từ "người hùng Khmer Đỏ" tới “nhà độc tài lâu đời nhất châu Á”, Hun Sen đã xây dựng một triều đại chính trị kéo dài gần 40 năm bằng sự đàn áp, thao túng quyền lực, bóp nghẹt xã hội dân sự, và ngày càng được gắn với tội ác có tổ chức trên quy mô quốc tế.
Trong bối cảnh Hun Sen rút lui chính thức khỏi vị trí thủ tướng vào năm 2023 và trao quyền cho con trai Hun Manet, nhiều nhà phân tích cho rằng đây không phải là sự chuyển giao dân chủ, mà là một "cuộc kế vị" quyền lực trong một chế độ cha truyền con nối, trong đó ông vẫn là người nắm thực quyền dưới vai trò Chủ tịch Thượng viện.
Bài viết này tổng hợp toàn diện các tội ác và sai phạm nghiêm trọng nhất của Hun Sen và chính quyền do ông đứng đầu — từ quá khứ cho đến thời điểm tháng 6 năm 2025.
---
1. 🩸 Từ Khmer Đỏ đến chính quyền bạo lực
Hun Sen từng là chỉ huy cấp thấp của Khmer Đỏ, và có liên quan gián tiếp đến các cuộc thanh trừng trong thập niên 1970. Sau khi đào thoát và quay về cùng lực lượng do Việt Nam hậu thuẫn, ông được đưa lên làm Thủ tướng vào năm 1985. Dù tuyên bố đoạn tuyệt với quá khứ, chính quyền dưới tay ông vẫn sử dụng nhiều phương pháp mang dấu ấn Khmer Đỏ: ép cung, bắt giam người thân để buộc “tự thú”, xử kín và công bố hình ảnh đầu thú trên truyền hình để đe dọa công chúng.
---
2. 🧨 Đàn áp đối lập – Xóa sổ dân chủ
2017: Hun Sen cho giải thể đảng đối lập chính thức CNRP, khiến cuộc bầu cử 2018 trở thành vở kịch độc diễn của CPP.
2023–2025: Dưới thời Hun Manet nhưng chịu ảnh hưởng trực tiếp từ cha, chính quyền tiếp tục bắt giữ hàng loạt nhà hoạt động, luật sư và cố vấn đối lập như Rong Chhun vì tội “kích động”. Những người phản đối dự án phát triển hoặc lên tiếng về cưỡng chế đất đều bị bịt miệng bằng hình phạt hình sự.
Các tòa án Campuchia bị xem là công cụ chính trị chứ không phải thiết chế pháp quyền.
---
3. 📵 Bóp nghẹt báo chí và tự do ngôn luận
Hun Sen và chính quyền của ông đã xóa sạch truyền thông độc lập:
Đóng cửa Cambodia Daily và Phnom Penh Post.
2024–2025: Bắt giữ và trục xuất các nhà báo điều tra như Mech Dara (vụ môi trường) và Gerald Flynn (phanh phui gian lận tín chỉ carbon).
Thiết lập hệ thống kiểm duyệt internet toàn quốc — gọi là Cổng Internet Quốc gia (NIG) — theo mô hình kiểm duyệt của Trung Quốc.
---
4. 🪙 Tham nhũng có hệ thống và "buôn người kiểu mới"
Đáng chú ý nhất trong những năm gần đây là mối liên hệ giữa chính quyền Hun Sen với các tổ chức lừa đảo xuyên quốc gia (scam centers):
2023–2025: Hơn 50 trụ sở scam tại Sihanoukville, Phnom Penh, Bavet bị phát hiện với hàng nghìn nạn nhân đến từ khắp châu Á, bị giam giữ, tra tấn, cưỡng bức lao động.
Báo cáo của Amnesty International (6/2025) khẳng định: “Chính quyền Campuchia không chỉ làm ngơ mà còn dung túng những hoạt động phạm pháp này vì lợi ích kinh tế.”
Hoạt động scam này chiếm tới hơn 50% GDP quốc gia, với sự tham gia hoặc bảo kê từ lực lượng an ninh và quan chức cấp cao.
---
5. 🌍 Vi phạm nhân quyền và cưỡng chế đất đai
Gần 10.000 hộ dân bị cưỡng chế di dời khỏi khu vực di sản Angkor Wat để phục vụ phát triển du lịch theo hướng “quốc doanh”.
Dự án đào kênh Funan Techo dẫn đến cưỡng chế ruộng đất, rừng đầu nguồn, phá vỡ sinh kế của hàng trăm cộng đồng.
Chính phủ từ chối đền bù công bằng và cấm người dân khiếu kiện tập thể.
---
6. 🇹🇭 Gây bất ổn khu vực – Căng thẳng với Thái Lan (2025)
28/5/2025: Đụng độ quân sự ở biên giới Thái–Miên khiến binh sĩ thiệt mạng.
15/6: Cuộc điện thoại riêng tư giữa Hun Sen và Thủ tướng Thái bị rò rỉ, gây khủng hoảng chính trị nội bộ tại Bangkok.
Campuchia dùng các biện pháp trả đũa như đóng cửa thương mại biên giới, cấm truyền hình Thái Lan — gia tăng căng thẳng song phương.
---
7. 🧬 Chuyển giao quyền lực mang tính "triều đại"
Việc Hun Sen “rút lui” chỉ là hình thức: ông vẫn là Chủ tịch Thượng viện kiêm Chủ tịch Hội đồng Tối cao Quốc gia.
Hun Manet dù mang danh “thủ tướng trẻ”, vẫn tuân theo chính sách cha mình, không có cải cách thực chất.
---
KẾT LUẬN:
Dưới triều đại Hun Sen, Campuchia từ một quốc gia hậu chiến với tiềm năng trở thành một nền dân chủ Đông Nam Á đã trượt dài thành một chế độ chuyên chế có vỏ bọc bầu cử, nơi tham nhũng, vi phạm nhân quyền và buôn người được bảo kê trong guồng máy quyền lực.
Tội ác của Hun Sen không chỉ nằm ở các hành vi đã thực hiện, mà còn ở hệ thống ông đã để lại – một nhà nước nơi công lý bị định nghĩa bởi quyền lực, không phải bởi luật pháp.
> “Hun Sen không đơn thuần là nhà lãnh đạo độc tài – ông ta là biểu tượng sống động của sự thất bại trong cam kết dân chủ của Đông Nam Á.” — nhận định từ Human Rights Watch, 2025.
0 Nhận xét